چكيده:
پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه سبكهاي دلبستگي با هويت فردي در دانش‌آموزان دختر نوجوان متوسطه منطقه شهر ري (ناحيه 1) تهران انجام شد. نمونه پژوهش از 100 نفر دانش‌آموزان متوسطه انتخاب شد و پرسشنامه هاي «بازنگري شده مقياس دلبستگي بزرگسال كولنيزوريد (1990) (RAAS) و هويت فردي دكتر احمدي» بر روي آنها اجرا گرديد. اين پژوهش از نوع مطالعات توصيفي است و ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه‌هايي با سوالات بسته پاسخ است. داده‌هاي بدست آمده با استفاده از روشهاي آماري ضريب همبستگي پيرسون و رگريسون تجزيه و تحليل گرديد و فرضيه هاي پژوهش مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها حكايت از آن دارد كه بين سبك دلبستگي ايمن و مشكل هويت رابطه معنادار وجود ندارد (183/0- =r). بين سبك دلبستگي دو سو گرا و مشكل هويت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (278/0 =r). بين سبك دلبستگي اجتنابي و مشكل هويت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (396/0 =r).
فهرست مطالب
فصل اول
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….. 1
بيان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………….. 2
هدف………………………………………………………………………………………………………………………………. 3
اهميت و ضرورت موضوع مورد مطالعه …………………………………………………………………………… 4
فرضيه هاي پژوهش ………………………………………………………………………………………………………. 5
متغيرهاي پژوهش ………………………………………………………………………………………………………….. 6
تعاريف مفهومي و عملياتي متغيرها……………………………………………………………………………………. 6
فصل دوم
2-1 – مرحله نوجواني ……………………………………………………………………………………………………. 9
2-2 – اهميت مطالعه دوران بلوغ………………………………………………………………………………………. 9
2-2-1- رشد جسماني …………………………………………………………………………………………………. 10
2-2-2 رشد عقلي – ذهني …………………………………………………………………………………………….. 12
2-2-3- رشد عاطفي……………………………………………………………………………………………………… 13
2-2-4- رشد اجتماعي…………………………………………………………………………………………………… 18
2-3- مفهوم هويت………………………………………………………………………………………………………… 20
2-4- تعريف هويت……………………………………………………………………………………………………….. 21
2-5- كودك، هويت و نظريه هاي آن……………………………………………………………………………….. 21
2-5-1- نظريه روانكاوي……………………………………………………………………………………………….. 22
فهرست مطالب
2-5-2- نظريه يادگيري اجتماعي …………………………………………………………………………………… 22
2-5-3- نظريه شناختي………………………………………………………………………………………………….. 23
2-6- نوجواني و هويت………………………………………………………………………………………………….. 23
2-7- جنبه هاي ضمني و آشكار خودآگاهي…………………………………………………………………….. 26
2-8- هويت از ديدگاههاي مختلف ………………………………………………………………………………….. 27
2-8-1- اريكسون…………………………………………………………………………………………………………. 27
2-8-2- مارسيا……………………………………………………………………………………………………………. 31
2-8-3- نقد الگوي مارسيا و اريكسون……………………………………………………………………………. 37
2-8-4- لوينگر……………………………………………………………………………………………………………… 37
2-8-5- رويكرد فرآيند محوري برزونسكي…………………………………………………………………….. 40
2-8-6- استانلي هال……………………………………………………………………………………………………… 41
2-8-7- اتورانك…………………………………………………………………………………………………………… 41
2-8-8- اشپرانگر…………………………………………………………………………………………………………. 42
2-8-9- بلوز………………………………………………………………………………………………………………… 42
2-8-10- والون……………………………………………………………………………………………………………. 43
2-9- شكل گيري هويت…………………………………………………………………………………………………. 43
2-10- عوامل موثر در شكل گيري هويت………………………………………………………………………… 47
2-11- عواملي كه بر رشد هويت تاثير مي گذارند. …………………………………………………………… 48
2-12- پايگاههاي هويت…………………………………………………………………………………………………. 49
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-13- تعدد هويت‌ها …………………………………………………………………………………………………….. 50
2-14- شخصيت و تعلقات اجتماعي ……………………………………………………………………………….. 50
2-15- تحول هويت در سنين مختلف……………………………………………………………………………….. 51
2-16- بحران هويت………………………………………………………………………………………………………. 52
2-17- بحران هويت از ديدگاه اريكسون ………………………………………………………………………… 54
2-18- نظر روانشناسان كشور ما درباره تعريف بحران هويت………………………………………….. 56
2-19- اختلالات مربوط به هويت……………………………………………………………………………………. 57
2-20- جنس و هويت…………………………………………………………………………………………………….. 58
2-21- پژوهشهاي انجام شده مربوط به هويت در خارج از كشور…………………………………….. 60
2-22- پژوهشهاي انجام شده مربوط به هويت در داخل كشور…………………………………………. 61
– دلبستگي
2-1- مفهوم شناسي دلبستگي ……………………………………………………………………………………….. 62
2-2- مؤلفه هاي اصلي دلبستگي ……………………………………………………………………………………. 65
2-3- خواستگاه هاي نظري دلبستگي………………………………………………………………………………. 66
2-3-1- مباني روان پويشي نظريه دلبستگي ……………………………………………………………………. 66
2-3-2- نظريه يادگيري ………………………………………………………………………………………………… 67
2-3-3- نظريه تحول شناختي ……………………………………………………………………………………….. 68
2-3-4- نظريه كردار شناسي ……………………………………………………………………………………….. 69
2-3-5- نظريه دلبستگي بالبي ………………………………………………………………………………………… 70
فهرست مطالب
2-4- نظريه دلبستگي تئوري بالبي ………………………………………………………………………………….. 71
2-5- سبك هاي دلبستگي از ديدگاه هاي مختلف………………………………………………………………. 76
2-6- انواع سبك هاي دلبستگي……………………………………………………………………………………….. 79
2-6-1- سبك دلبستگي ايمن…………………………………………………………………………………………… 79
2-6-2- سبك دلبستگي نا ايمن – اجتنابي………………………………………………………………………… 80
2-6-3- سبك دلبستگي نا ايمن – دوسوگرا……………………………………………………………………… 82
2-7- مراحل شكل گيري دلبستگي در نوزادان ………………………………………………………………… 83
2-8- تحول دلبستگي در نوجواني ………………………………………………………………………………….. 85
2-9- تداوم دلبستگي از كودكي تا نوجواني …………………………………………………………………….. 85
2-10- عوامل موثر بر ثبات دلبستگي از كودكي تا بزرگسالي ……………………………………………. 87
2-11- دلبستگي و سازمان شخصيت ……………………………………………………………………………… 88
2-12- دلبستگي و آسيب شناسي رواني در دوره نوجواني ……………………………………………….. 91
2-12-1- اختلال رفتارهاي ضد اجتماعي ……………………………………………………………………….. 91
2-12-2- اختلال بي اشتهايي رواني ……………………………………………………………………………….. 92
2-12-3- اختلال افسردگي…………………………………………………………………………………………….. 93
2-12-4- الگوهاي رفتار مرضي در دوره نوجواني …………………………………………………………. 93
2-12-5- اختلال گسستگي ……………………………………………………………………………………………. 94
2-13- پديده هاي دلبستگي و گسستگي ………………………………………………………………………….. 95
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-14- ارتباط دلبستگي، گسستگي و تاريخچه خشونت كودكي……………………………………………. 96
2-15- معيارهاي تشخيص دلبستگي 101
2-16- ارتباط هويت و دلبستگي 102
2-17- پژوهشهاي انجام شده مربوط به دلبستگي در خارج از كشور……………………………….. 102
2-18- پژوهشهاي انجام شده مربوط به دلبستگي در داخل كشور…………………………………… 104
2-19- پژوهشهاي انجام شده مربوط به ارتباط هويت و دلبستگي در خارج از كشور………… 105
فصل سوم
3-1- طرح پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. 108
3-2- متغيرهاي پژوهش …………………………………………………………………………………………….. 108
3-3- تعريف و تعيين جامعه ………………………………………………………………………………………… 108
3-4- نمونه پژوهش …………………………………………………………………………………………………… 108
3-5- روش نمونه گيري ……………………………………………………………………………………………… 109
3-6- ابزار اندازه گيري ……………………………………………………………………………………………… 109
3-7- روش اجراي پژوهش………………………………………………………………………………………….. 114
3-8- روش آماري …………………………………………………………………………………………………….. 115
فصل چهارم
– تجزيه و تحليل داده‌ها …………………………………………………………………………………………… 117
– آمار توصيفي ………………………………………………………………………………………………………. 119
– تجزيه و تحليل داده‌ها در قالب فرضيه هاي پژوهش ………………………………………………… 119
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل پنجم
– بحث و نتيجه گيري ………………………………………………………………………………………………. 125
– محدوديت هاي پژوهش………………………………………………………………………………………….. 128
– پيشنهادات……………………………………………………………………………………………………………. 128
– ضمايم و پيوستها
– منابع
فهرست جداول
4-1- شاخصهاي توصيفي متغيرهاي سبك هاي دلبستگي و هويت فردي…………………………………………………………. 117
4-2- هيتسوگرام دلبستگي دو سو گرا…………………………………………………………………………… 117
4-3- هيتسوگرام دلبستگي نا ايمن/ اجتنابي …………………………………………………………………… 118
4-4- هيتسوگرام دلبستگي ايمن……………………………………………………………………………………. 118
4-5- هيتسوگرام هويت فردي………………………………………………………………………………………. 119
4-6- نتايج آزمون همبستگي پيرسون بين متغيرهاي دلبستگي ايمن و هويت فردي …………….. 120
4-6-1- رگريسون دلبستگي ايمن و هويت فردي……………………………………………………………. 120
4-7- نتايج آزمون همبستگي پيرسون بين متغيرهاي دلبستگي دو سو گرا و هويت فردي …… 121
4-7-1- رگريسون دلبستگي دو سو گرا و هويت فردي ………………………………………………….. 121
4-8- نتايج آزمون همبستگي پيرسون بين متغيرهاي دلبستگي اجتنابي و هويت فردي ………… 122
4-8-1- رگريسون دلبستگي اجتنابي و هويت فردي ……………………………………………………….. 122
4-9- ضريب همبستگي بين سبكهاي دلبستگي و هويت فردي ………………………………………… 123
منابع:
1- احدي، حسن وجمهري، فرهاد (1380). روان شناسي رشد: نوجواني، بزرگسالي (جواني، ميان سالي، پيري). تهران: پرديس.
2- اكبري، ابوالقاسم (1381). مشكلات نوجواني و جواني، تهران: ساوالان.
3- آقاجاني، مريم (1381). بررسي تاثير آموزش مهارتهاي زندگي بر سلامت روان و منبع كنترل نوجوانان. پايان نامه چاپ نشده كارشناسي ارشد، دانشگاه الزهرا
4- ادبي، راضيه (1379). بررسي رابطه پايگاه هويت و سلامت رواني در اوايل و اواسط نوجواني. پايان نامه كارشناسي ارشد؛ دانشگاه علوم بهزيستي و توان بخشي.
5- احدي، حسن و محسني، نيكچهر (1370)، روانشناسي رشد: مفاهيم بنيادي در روان شناسي نوجواني و جواني، تهران؛ نوبنياد.
چكيده:
پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه سبكهاي دلبستگي با هويت فردي در دانش‌آموزان دختر نوجوان متوسطه منطقه شهر ري (ناحيه 1) تهران انجام شد. نمونه پژوهش از 100 نفر دانش‌آموزان متوسطه انتخاب شد و پرسشنامه هاي «بازنگري شده مقياس دلبستگي بزرگسال كولنيزوريد (1990) (RAAS) و هويت فردي دكتر احمدي» بر روي آنها اجرا گرديد. اين پژوهش از نوع مطالعات توصيفي است و ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه‌هايي با سوالات بسته پاسخ است. داده‌هاي بدست آمده با استفاده از روشهاي آماري ضريب همبستگي پيرسون و رگريسون تجزيه و تحليل گرديد و فرضيه هاي پژوهش مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها حكايت از آن دارد كه بين سبك دلبستگي ايمن و مشكل هويت رابطه معنادار وجود ندارد (183/0- =r). بين سبك دلبستگي دو سو گرا و مشكل هويت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (278/0 =r). بين سبك دلبستگي اجتنابي و مشكل هويت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (396/0 =r).
فهرست مطالب
فصل اول
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….. 1
بيان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………….. 2
هدف………………………………………………………………………………………………………………………………. 3
اهميت و ضرورت موضوع مورد مطالعه …………………………………………………………………………… 4
فرضيه هاي پژوهش ………………………………………………………………………………………………………. 5
متغيرهاي پژوهش ………………………………………………………………………………………………………….. 6
تعاريف مفهومي و عملياتي متغيرها……………………………………………………………………………………. 6
فصل دوم
2-1 – مرحله نوجواني ……………………………………………………………………………………………………. 9
2-2 – اهميت مطالعه دوران بلوغ………………………………………………………………………………………. 9
2-2-1- رشد جسماني …………………………………………………………………………………………………. 10
2-2-2 رشد عقلي – ذهني …………………………………………………………………………………………….. 12
2-2-3- رشد عاطفي……………………………………………………………………………………………………… 13
2-2-4- رشد اجتماعي…………………………………………………………………………………………………… 18
2-3- مفهوم هويت………………………………………………………………………………………………………… 20
2-4- تعريف هويت……………………………………………………………………………………………………….. 21
2-5- كودك، هويت و نظريه هاي آن……………………………………………………………………………….. 21
2-5-1- نظريه روانكاوي……………………………………………………………………………………………….. 22
فهرست مطالب
2-5-2- نظريه يادگيري اجتماعي …………………………………………………………………………………… 22
2-5-3- نظريه شناختي………………………………………………………………………………………………….. 23
2-6- نوجواني و هويت………………………………………………………………………………………………….. 23
2-7- جنبه هاي ضمني و آشكار خودآگاهي…………………………………………………………………….. 26
2-8- هويت از ديدگاههاي مختلف ………………………………………………………………………………….. 27
2-8-1- اريكسون…………………………………………………………………………………………………………. 27
2-8-2- مارسيا……………………………………………………………………………………………………………. 31
2-8-3- نقد الگوي مارسيا و اريكسون……………………………………………………………………………. 37
2-8-4- لوينگر……………………………………………………………………………………………………………… 37
2-8-5- رويكرد فرآيند محوري برزونسكي…………………………………………………………………….. 40
2-8-6- استانلي هال……………………………………………………………………………………………………… 41
2-8-7- اتورانك…………………………………………………………………………………………………………… 41
2-8-8- اشپرانگر…………………………………………………………………………………………………………. 42
2-8-9- بلوز………………………………………………………………………………………………………………… 42
2-8-10- والون……………………………………………………………………………………………………………. 43
2-9- شكل گيري هويت…………………………………………………………………………………………………. 43
2-10- عوامل موثر در شكل گيري هويت………………………………………………………………………… 47
2-11- عواملي كه بر رشد هويت تاثير مي گذارند. …………………………………………………………… 48
2-12- پايگاههاي هويت…………………………………………………………………………………………………. 49
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-13- تعدد هويت‌ها …………………………………………………………………………………………………….. 50
2-14- شخصيت و تعلقات اجتماعي ……………………………………………………………………………….. 50
2-15- تحول هويت در سنين مختلف……………………………………………………………………………….. 51
2-16- بحران هويت………………………………………………………………………………………………………. 52
2-17- بحران هويت از ديدگاه اريكسون ………………………………………………………………………… 54
2-18- نظر روانشناسان كشور ما درباره تعريف بحران هويت………………………………………….. 56
2-19- اختلالات مربوط به هويت……………………………………………………………………………………. 57
2-20- جنس و هويت…………………………………………………………………………………………………….. 58
2-21- پژوهشهاي انجام شده مربوط به هويت در خارج از كشور…………………………………….. 60
2-22- پژوهشهاي انجام شده مربوط به هويت در داخل كشور…………………………………………. 61
– دلبستگي
2-1- مفهوم شناسي دلبستگي ……………………………………………………………………………………….. 62
2-2- مؤلفه هاي اصلي دلبستگي ……………………………………………………………………………………. 65
2-3- خواستگاه هاي نظري دلبستگي………………………………………………………………………………. 66
2-3-1- مباني روان پويشي نظريه دلبستگي ……………………………………………………………………. 66
2-3-2- نظريه يادگيري ………………………………………………………………………………………………… 67
2-3-3- نظريه تحول شناختي ……………………………………………………………………………………….. 68
2-3-4- نظريه كردار شناسي ……………………………………………………………………………………….. 69
2-3-5- نظريه دلبستگي بالبي ………………………………………………………………………………………… 70
فهرست مطالب
2-4- نظريه دلبستگي تئوري بالبي ………………………………………………………………………………….. 71
2-5- سبك هاي دلبستگي از ديدگاه هاي مختلف………………………………………………………………. 76
2-6- انواع سبك هاي دلبستگي……………………………………………………………………………………….. 79
2-6-1- سبك دلبستگي ايمن…………………………………………………………………………………………… 79
2-6-2- سبك دلبستگي نا ايمن – اجتنابي………………………………………………………………………… 80
2-6-3- سبك دلبستگي نا ايمن – دوسوگرا……………………………………………………………………… 82
2-7- مراحل شكل گيري دلبستگي در نوزادان ………………………………………………………………… 83
2-8- تحول دلبستگي در نوجواني ………………………………………………………………………………….. 85
2-9- تداوم دلبستگي از كودكي تا نوجواني …………………………………………………………………….. 85
2-10- عوامل موثر بر ثبات دلبستگي از كودكي تا بزرگسالي ……………………………………………. 87
2-11- دلبستگي و سازمان شخصيت ……………………………………………………………………………… 88
2-12- دلبستگي و آسيب شناسي رواني در دوره نوجواني ……………………………………………….. 91
2-12-1- اختلال رفتارهاي ضد اجتماعي ……………………………………………………………………….. 91
2-12-2- اختلال بي اشتهايي رواني ……………………………………………………………………………….. 92
2-12-3- اختلال افسردگي…………………………………………………………………………………………….. 93
2-12-4- الگوهاي رفتار مرضي در دوره نوجواني …………………………………………………………. 93
2-12-5- اختلال گسستگي ……………………………………………………………………………………………. 94
2-13- پديده هاي دلبستگي و گسستگي ………………………………………………………………………….. 95
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-14- ارتباط دلبستگي، گسستگي و تاريخچه خشونت كودكي……………………………………………. 96
2-15- معيارهاي تشخيص دلبستگي 101
2-16- ارتباط هويت و دلبستگي 102
2-17- پژوهشهاي انجام شده مربوط به دلبستگي در خارج از كشور……………………………….. 102
2-18- پژوهشهاي انجام شده مربوط به دلبستگي در داخل كشور…………………………………… 104
2-19- پژوهشهاي انجام شده مربوط به ارتباط هويت و دلبستگي در خارج از كشور………… 105
فصل سوم
3-1- طرح پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. 108
3-2- متغيرهاي پژوهش …………………………………………………………………………………………….. 108
3-3- تعريف و تعيين جامعه ………………………………………………………………………………………… 108
3-4- نمونه پژوهش …………………………………………………………………………………………………… 108
3-5- روش نمونه گيري ……………………………………………………………………………………………… 109
3-6- ابزار اندازه گيري ……………………………………………………………………………………………… 109
3-7- روش اجراي پژوهش………………………………………………………………………………………….. 114
3-8- روش آماري …………………………………………………………………………………………………….. 115
فصل چهارم
– تجزيه و تحليل داده‌ها …………………………………………………………………………………………… 117
– آمار توصيفي ………………………………………………………………………………………………………. 119
– تجزيه و تحليل داده‌ها در قالب فرضيه هاي پژوهش ………………………………………………… 119
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل پنجم
– بحث و نتيجه گيري ………………………………………………………………………………………………. 125
– محدوديت هاي پژوهش………………………………………………………………………………………….. 128
– پيشنهادات……………………………………………………………………………………………………………. 128
– ضمايم و پيوستها
– منابع
فهرست جداول
4-1- شاخصهاي توصيفي متغيرهاي سبك هاي دلبستگي و هويت فردي…………………………………………………………. 117
4-2- هيتسوگرام دلبستگي دو سو گرا…………………………………………………………………………… 117
4-3- هيتسوگرام دلبستگي نا ايمن/ اجتنابي …………………………………………………………………… 118
4-4- هيتسوگرام دلبستگي ايمن……………………………………………………………………………………. 118
4-5- هيتسوگرام هويت فردي………………………………………………………………………………………. 119
4-6- نتايج آزمون همبستگي پيرسون بين متغيرهاي دلبستگي ايمن و هويت فردي …………….. 120
4-6-1- رگريسون دلبستگي ايمن و هويت فردي……………………………………………………………. 120
4-7- نتايج آزمون همبستگي پيرسون بين متغيرهاي دلبستگي دو سو گرا و هويت فردي …… 121
4-7-1- رگريسون دلبستگي دو سو گرا و هويت فردي ………………………………………………….. 121
4-8- نتايج آزمون همبستگي پيرسون بين متغيرهاي دلبستگي اجتنابي و هويت فردي ………… 122
4-8-1- رگريسون دلبستگي اجتنابي و هويت فردي ……………………………………………………….. 122
4-9- ضريب همبستگي بين سبكهاي دلبستگي و هويت فردي ………………………………………… 123
منابع:
1- احدي، حسن وجمهري، فرهاد (1380). روان شناسي رشد: نوجواني، بزرگسالي (جواني، ميان سالي، پيري). تهران: پرديس.
2- اكبري، ابوالقاسم (1381). مشكلات نوجواني و جواني، تهران: ساوالان.
3- آقاجاني، مريم (1381). بررسي تاثير آموزش مهارتهاي زندگي بر سلامت روان و منبع كنترل نوجوانان. پايان نامه چاپ نشده كارشناسي ارشد، دانشگاه الزهرا
4- ادبي، راضيه (1379). بررسي رابطه پايگاه هويت و سلامت رواني در اوايل و اواسط نوجواني. پايان نامه كارشناسي ارشد؛ دانشگاه علوم بهزيستي و توان بخشي.
5- احدي، حسن و محسني، نيكچهر (1370)، روانشناسي رشد: مفاهيم بنيادي در روان شناسي نوجواني و جواني، تهران؛ نوبنياد.
چكيده:
پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه سبكهاي دلبستگي با هويت فردي در دانش‌آموزان دختر نوجوان متوسطه منطقه شهر ري (ناحيه 1) تهران انجام شد. نمونه پژوهش از 100 نفر دانش‌آموزان متوسطه انتخاب شد و پرسشنامه هاي «بازنگري شده مقياس دلبستگي بزرگسال كولنيزوريد (1990) (RAAS) و هويت فردي دكتر احمدي» بر روي آنها اجرا گرديد. اين پژوهش از نوع مطالعات توصيفي است و ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه‌هايي با سوالات بسته پاسخ است. داده‌هاي بدست آمده با استفاده از روشهاي آماري ضريب همبستگي پيرسون و رگريسون تجزيه و تحليل گرديد و فرضيه هاي پژوهش مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها حكايت از آن دارد كه بين سبك دلبستگي ايمن و مشكل هويت رابطه معنادار وجود ندارد (183/0- =r). بين سبك دلبستگي دو سو گرا و مشكل هويت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (278/0 =r). بين سبك دلبستگي اجتنابي و مشكل هويت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (396/0 =r).
فهرست مطالب
فصل اول
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….. 1
بيان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………….. 2
هدف………………………………………………………………………………………………………………………………. 3
اهميت و ضرورت موضوع مورد مطالعه …………………………………………………………………………… 4
فرضيه هاي پژوهش ………………………………………………………………………………………………………. 5
متغيرهاي پژوهش ………………………………………………………………………………………………………….. 6
تعاريف مفهومي و عملياتي متغيرها……………………………………………………………………………………. 6
فصل دوم
2-1 – مرحله نوجواني ……………………………………………………………………………………………………. 9
2-2 – اهميت مطالعه دوران بلوغ………………………………………………………………………………………. 9
2-2-1- رشد جسماني …………………………………………………………………………………………………. 10
2-2-2 رشد عقلي – ذهني …………………………………………………………………………………………….. 12
2-2-3- رشد عاطفي……………………………………………………………………………………………………… 13
2-2-4- رشد اجتماعي…………………………………………………………………………………………………… 18
2-3- مفهوم هويت………………………………………………………………………………………………………… 20
2-4- تعريف هويت……………………………………………………………………………………………………….. 21
2-5- كودك، هويت و نظريه هاي آن……………………………………………………………………………….. 21
2-5-1- نظريه روانكاوي……………………………………………………………………………………………….. 22
فهرست مطالب
2-5-2- نظريه يادگيري اجتماعي …………………………………………………………………………………… 22
2-5-3- نظريه شناختي………………………………………………………………………………………………….. 23
2-6- نوجواني و هويت………………………………………………………………………………………………….. 23
2-7- جنبه هاي ضمني و آشكار خودآگاهي…………………………………………………………………….. 26
2-8- هويت از ديدگاههاي مختلف ………………………………………………………………………………….. 27
2-8-1- اريكسون…………………………………………………………………………………………………………. 27
2-8-2- مارسيا……………………………………………………………………………………………………………. 31
2-8-3- نقد الگوي مارسيا و اريكسون……………………………………………………………………………. 37
2-8-4- لوينگر……………………………………………………………………………………………………………… 37
2-8-5- رويكرد فرآيند محوري برزونسكي…………………………………………………………………….. 40
2-8-6- استانلي هال……………………………………………………………………………………………………… 41
2-8-7- اتورانك…………………………………………………………………………………………………………… 41
2-8-8- اشپرانگر…………………………………………………………………………………………………………. 42
2-8-9- بلوز………………………………………………………………………………………………………………… 42
2-8-10- والون……………………………………………………………………………………………………………. 43
2-9- شكل گيري هويت…………………………………………………………………………………………………. 43
2-10- عوامل موثر در شكل گيري هويت………………………………………………………………………… 47
2-11- عواملي كه بر رشد هويت تاثير مي گذارند. …………………………………………………………… 48
2-12- پايگاههاي هويت…………………………………………………………………………………………………. 49
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-13- تعدد هويت‌ها …………………………………………………………………………………………………….. 50
2-14- شخصيت و تعلقات اجتماعي ……………………………………………………………………………….. 50
2-15- تحول هويت در سنين مختلف……………………………………………………………………………….. 51
2-16- بحران هويت………………………………………………………………………………………………………. 52
2-17- بحران هويت از ديدگاه اريكسون ………………………………………………………………………… 54
2-18- نظر روانشناسان كشور ما درباره تعريف بحران هويت………………………………………….. 56
2-19- اختلالات مربوط به هويت……………………………………………………………………………………. 57
2-20- جنس و هويت…………………………………………………………………………………………………….. 58
2-21- پژوهشهاي انجام شده مربوط به هويت در خارج از كشور…………………………………….. 60
2-22- پژوهشهاي انجام شده مربوط به هويت در داخل كشور…………………………………………. 61
– دلبستگي
2-1- مفهوم شناسي دلبستگي ……………………………………………………………………………………….. 62
2-2- مؤلفه هاي اصلي دلبستگي ……………………………………………………………………………………. 65
2-3- خواستگاه هاي نظري دلبستگي………………………………………………………………………………. 66
2-3-1- مباني روان پويشي نظريه دلبستگي ……………………………………………………………………. 66
2-3-2- نظريه يادگيري ………………………………………………………………………………………………… 67
2-3-3- نظريه تحول شناختي ……………………………………………………………………………………….. 68
2-3-4- نظريه كردار شناسي ……………………………………………………………………………………….. 69
2-3-5- نظريه دلبستگي بالبي ………………………………………………………………………………………… 70
فهرست مطالب
2-4- نظريه دلبستگي تئوري بالبي ………………………………………………………………………………….. 71
2-5- سبك هاي دلبستگي از ديدگاه هاي مختلف………………………………………………………………. 76
2-6- انواع سبك هاي دلبستگي……………………………………………………………………………………….. 79
2-6-1- سبك دلبستگي ايمن…………………………………………………………………………………………… 79
2-6-2- سبك دلبستگي نا ايمن – اجتنابي………………………………………………………………………… 80
2-6-3- سبك دلبستگي نا ايمن – دوسوگرا……………………………………………………………………… 82
2-7- مراحل شكل گيري دلبستگي در نوزادان ………………………………………………………………… 83
2-8- تحول دلبستگي در نوجواني ………………………………………………………………………………….. 85
2-9- تداوم دلبستگي از كودكي تا نوجواني …………………………………………………………………….. 85
2-10- عوامل موثر بر ثبات دلبستگي از كودكي تا بزرگسالي ……………………………………………. 87
2-11- دلبستگي و سازمان شخصيت ……………………………………………………………………………… 88
2-12- دلبستگي و آسيب شناسي رواني در دوره نوجواني ……………………………………………….. 91
2-12-1- اختلال رفتارهاي ضد اجتماعي ……………………………………………………………………….. 91
2-12-2- اختلال بي اشتهايي رواني ……………………………………………………………………………….. 92
2-12-3- اختلال افسردگي…………………………………………………………………………………………….. 93
2-12-4- الگوهاي رفتار مرضي در دوره نوجواني …………………………………………………………. 93
2-12-5- اختلال گسستگي ……………………………………………………………………………………………. 94
2-13- پديده هاي دلبستگي و گسستگي ………………………………………………………………………….. 95
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-14- ارتباط دلبستگي، گسستگي و تاريخچه خشونت كودكي……………………………………………. 96
2-15- معيارهاي تشخيص دلبستگي 101
2-16- ارتباط هويت و دلبستگي 102
2-17- پژوهشهاي انجام شده مربوط به دلبستگي در خارج از كشور……………………………….. 102
2-18- پژوهشهاي انجام شده مربوط به دلبستگي در داخل كشور…………………………………… 104
2-19- پژوهشهاي انجام شده مربوط به ارتباط هويت و دلبستگي در خارج از كشور………… 105
فصل سوم
3-1- طرح پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. 108
3-2- متغيرهاي پژوهش …………………………………………………………………………………………….. 108
3-3- تعريف و تعيين جامعه ………………………………………………………………………………………… 108
3-4- نمونه پژوهش …………………………………………………………………………………………………… 108
3-5- روش نمونه گيري ……………………………………………………………………………………………… 109
3-6- ابزار اندازه گيري ……………………………………………………………………………………………… 109
3-7- روش اجراي پژوهش………………………………………………………………………………………….. 114
3-8- روش آماري …………………………………………………………………………………………………….. 115
فصل چهارم
– تجزيه و تحليل داده‌ها …………………………………………………………………………………………… 117
– آمار توصيفي ………………………………………………………………………………………………………. 119
– تجزيه و تحليل داده‌ها در قالب فرضيه هاي پژوهش ………………………………………………… 119
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل پنجم
– بحث و نتيجه گيري ………………………………………………………………………………………………. 125
– محدوديت هاي پژوهش………………………………………………………………………………………….. 128
– پيشنهادات……………………………………………………………………………………………………………. 128
– ضمايم و پيوستها
– منابع
فهرست جداول
4-1- شاخصهاي توصيفي متغيرهاي سبك هاي دلبستگي و هويت فردي…………………………………………………………. 117
4-2- هيتسوگرام دلبستگي دو سو گرا…………………………………………………………………………… 117
4-3- هيتسوگرام دلبستگي نا ايمن/ اجتنابي …………………………………………………………………… 118
4-4- هيتسوگرام دلبستگي ايمن……………………………………………………………………………………. 118
4-5- هيتسوگرام هويت فردي………………………………………………………………………………………. 119
4-6- نتايج آزمون همبستگي پيرسون بين متغيرهاي دلبستگي ايمن و هويت فردي …………….. 120
4-6-1- رگريسون دلبستگي ايمن و هويت فردي……………………………………………………………. 120
4-7- نتايج آزمون همبستگي پيرسون بين متغيرهاي دلبستگي دو سو گرا و هويت فردي …… 121
4-7-1- رگريسون دلبستگي دو سو گرا و هويت فردي ………………………………………………….. 121
4-8- نتايج آزمون همبستگي پيرسون بين متغيرهاي دلبستگي اجتنابي و هويت فردي ………… 122
4-8-1- رگريسون دلبستگي اجتنابي و هويت فردي ……………………………………………………….. 122
4-9- ضريب همبستگي بين سبكهاي دلبستگي و هويت فردي ………………………………………… 123
منابع:
1- احدي، حسن وجمهري، فرهاد (1380). روان شناسي رشد: نوجواني، بزرگسالي (جواني، ميان سالي، پيري). تهران: پرديس.
2- اكبري، ابوالقاسم (1381). مشكلات نوجواني و جواني، تهران: ساوالان.
3- آقاجاني، مريم (1381). بررسي تاثير آموزش مهارتهاي زندگي بر سلامت روان و منبع كنترل نوجوانان. پايان نامه چاپ نشده كارشناسي ارشد، دانشگاه الزهرا
4- ادبي، راضيه (1379). بررسي رابطه پايگاه هويت و سلامت رواني در اوايل و اواسط نوجواني. پايان نامه كارشناسي ارشد؛ دانشگاه علوم بهزيستي و توان بخشي.
5- احدي، حسن و محسني، نيكچهر (1370)، روانشناسي رشد: مفاهيم بنيادي در روان شناسي نوجواني و جواني، تهران؛ نوبنياد.
چكيده
این تحقیق به منظور گردآوری نظرات دبیران در مورد سبک رهبری مدیران مدارسشان بر اساس نظریه لیکرت و رابطه آن با میزان رضایت شغلی دبیران در مدارس می باشد. فرض اساسی این تحقیق آن است که بین سبک رهبری مدیران براساس نظریه لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد.
روش تحقیق به صورت پیمایشی است، جامعه آماری این پژوهش کلیه دبیران زن شاغل در مدارس راهنمایی دخترانه شاهد شهر تهران در سال تحصیلی 84-83 به تعداد 201 نفر می باشند که با استفاده از جدول (تاکمن) از بین 201 نفر دبیر شاغل در 11 مدرسه شاهد تعداد 133 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی تعیین گردید. جهت جمع آوری اطلاعات لازم در مورد مسأله تحقیق، از دو نوع پرسشنامه بسته پاسخ استفاده گردید. یکی پرسشنامه ای که سبک رهبری مدیران را براساس چهار سبک رهبری لیکرت مورد بررسی قرار می دهد و دیگری پرسشنامه رضایت شغلی (مینه سوتا) می باشد که میزان رضایت شغلی دبیران را از کارشان مورد بررسی قرار می دهد. روش غالب در این پژوهش روشی همبستگی پیرسون می باشد. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از بسته نرم افزاری رایانه ای (spss) و با آزمونهای تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه “Anova” و بررسی معنی دار بودن تفاوت میانگین نمرات دو گروه مستقل “t.test” و همچنین آزمون تکمیلی دیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج ذیل حاصل گردید.
1- بین سبک رهبری مدیران (براساس نظریه لیکرت) با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد
2- بین سبک رهبری آمرانه – استثماری لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری موردنظر رابطه معنی داری وجود ندارد
3- بین سبک رهبری آمرانه – خیرخواهانه لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود ندارد
4- بین سبک رهبری مشورتی لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد
5- بین سبک رهبری مشارکتی لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد.
فهرست مطالب
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
فصل اول: كليات تحقيق
مقدمه…………………………………………………………………………………………… 2
بيان مسأله …………………………………………………………………………………… 3
دلايل ضرورت و توجيه انجام تحقيق ………………………………………………. 3
اهداف تحقيق ………………………………………………………………………………… 5
اهداف كلي تحقيق ………………………………………………………………………….. 5
اهداف ويژه تحقيق ………………………………………………………………………… 6
فرضيه‌هاي تحقيق …………………………………………………………………………. 6
فرضهاي تحقيق يا جانشين …………………………………………………………….. 6
متغيرهاي اساسي تحقيق ……………………………………………………………….. 6
تعريف عملياتي واژه‌ها و اصلاحات …………………………………………………. 7
تعريف رهبري ……………………………………………………………………………… 7
تعريف سبك رهبري ليكرت ……………………………………………………………. 8
تعريف رضايت شغلي ……………………………………………………………………. 9
دبيران ……………………………………………………………………………………….. 10
مدارس شاهد …………………………………………………………………………….. 11
مشكلات و تنگناهاي تحقيق …………………………………………………………… 11
فصل دوم: ادبيات تحقيق
بخش اول (رهبري) ……………………………………………………………………… 14
مقدمه…………………………………………………………………………………………. 14
تعريف رهبري ……………………………………………………………………………. 15
تمایز مدیریت و رهبری………………………………………………………………… 16
تعريف سبک رهبری…………………………………………………………………….. 17
تئوري‌هاي رهبري ………………………………………………………………………. 18
تئوري‌هاي شخصيتي رهبري ……………………………………………………….. 19
نظريه سنتي رهبري …………………………………………………………………….. 19
نظرية صفات شخصي رهبر………………………………………………………….. 20
تئوري‌هاي رفتاري رهبري …………………………………………………………… 20
مطالعت دانشگاه آيووا …………………………………………………………………. 21
مطالعات دانشگاه اُهايو ………………………………………………………………… 22
مطالعات دانشگاه ميشيگان …………………………………………………………… 22
شبكه مديريت …………………………………………………………………………….. 23
تحقيقات اسكانديناوي ………………………………………………………………….. 25
تئوري‌هاي اقتضايي …………………………………………………………………….. 26
الگوي فيدلر ……………………………………………………………………………….. 26
تئوري موقعيتي هرسي و بلانچارد…………………………………………………. 28
تئوري مبتني برتبادل نظر رهبر با اعضاء ………………………………………. 31
تئوري مسير ـ هدف ……………………………………………………………………. 32
الگوي رهبري مشاركتي ………………………………………………………………. 34
متغيرهاي موقعيتي در الگوي تجديدنظر شده رهبري مشاركتي ………… 35
پنج شيوة رهبري در الگوي رهبري مشاركتي ………………………………… 36
سيستمهاي مديريت …………………………………………………………………….. 37
سبك رهبري ليكرت …………………………………………………………………….. 37
تئوري‌هاي جديد رهبري ……………………………………………………………… 41
جايگزيني رهبري ………………………………………………………………………… 41
رهبر عملگرا و رهبر ايجاد كنندة تحول ………………………………………….. 42
رهبر عملگرا ………………………………………………………………………………. 43
رهبرانی كه تحول ايجاد مي‌كنند ……………………………………………………. 43
بخش دوم (رضايت شغلي)……………………………………………………………. 45
ارزشها ……………………………………………………………………………………… 45
انواع ارزش ……………………………………………………………………………….. 45
نگرشها ……………………………………………………………………………………… 46
انگيزش ……………………………………………………………………………………… 47
نظريه‌هاي انگيزش ………………………………………………………………………. 49
تئوري‌هاي محتوايي …………………………………………………………………….. 50
1ـ تئوري سلسله مراتب نيازها………………………………………………………. 50
2ـ تئوري دو جنبه‌اي انسان …………………………………………………………. 53
3ـ تئوري دو عامل انگيزش ………………………………………………………….. 53
4ـ تئوري سه نياز مك‌كلند …………………………………………………………… 54
5ـ تئوري نيازهاي زيستي، تعلق و رشد ………………………………………… 55
تئوري‌هاي فرآيندي …………………………………………………………………….. 56
1ـ تئوري انتظار و احتمال ……………………………………………………………. 56
2ـ تئوري برابري ……………………………………………………………………….. 58
3ـ تئوري اسناد ………………………………………………………………………….. 59
انواع نگرش ……………………………………………………………………………….. 60
رضايت شغلي …………………………………………………………………………….. 62
رابطه انگيزش با رضايت شغلي ……………………………………………………. 62
1 تاريخچه مطالعات در مورد رضايت شغلي ………………………………….. 62
2 تعريف رضايت شغلي ………………………………………………………………. 63
(1-2) تعيين رضايت شغلي ………………………………………………………….. 66
3 عوامل تعيين كنندة رضايت شغلي ………………………………………………. 67
4 عوامل مؤثر بر رضايت شغلي …………………………………………………… 69
5 فاكتورهاي مؤثر در رضايت شغلي از نظر «جنيفر» ……………………… 70
6 پيامدهاي رضايت شغلي و عدم رضايت شغلي ……………………………. 71
7 نظريه‌هاي رضايت شغلي ………………………………………………………….. 72
– نظريه «بروفي»…………………………………………………………………………. 72
– نظريه «كورمن» ………………………………………………………………………. 73
– نظريه «پارسون» ……………………………………………………………………… 74
اندازه‌گيري رضايت شغلي …………………………………………………………… 75
بخش سوم (سابقه تحقيقاتي موضوع) ……………………………………………. 77
تحقيقات خارجي …………………………………………………………………………. 77
تحقيقات داخلي ……………………………………………………………………………. 80
خلاصه فصل ……………………………………………………………………………… 84
فصل سوم: روش انجام تحقيق
روش تحقيق ………………………………………………………………………………. 87
جامعه و نمونه آماري …………………………………………………………………. 88
تعداد و روش نمونه‌گيري ……………………………………………………………. 89
روش و ابزار گردآوري اطلاعات ………………………………………………….. 90
روايي و اعتبار پرسشنامه‌ها ………………………………………………………… 93
روش تجزيه و تحليل اطلاعات ………………………………………………………. 95
فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده‌ها
بخش اول ـ توصيف داده‌ها …………………………………………………………. 97
بخش دوم ـ تحليل استنباطي داده‌ها …………………………………………….. 120
آزمون فرضيه‌ها ………………………………………………………………………. 121
فصل پنجم: نتایج و پیشنهادها
خلاصه یافته های پژوهشی ……………………………………………………….. 125
یافته های دیگر پژوهش …………………………………………………………….. 128
محدودیتهای تحقیق …………………………………………………………………… 130
الف – محدودیتهای خارج از کنترل محقق ……………………………………. 130
ب – محدودیتهای در اختیار محقق ……………………………………………… 131
پیشنهادها ………………………………………………………………………………… 131
فهرست منابع فارسی ………………………………………………………………… 133
فهرست منابع خارجی…………………………………………………………………. 137
ضمائم……………………………………………………………………………………… 138
فهرست جدول‌ها
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
1-2: عوامل مؤثر در رضايت شغلي ……………………………………………… 70
1-3: تعداد نمونه در هر ناحيه از شهر تهران…………………………………. 89
1-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك سن………………………………….. 97
2-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك ميزان تحصيلات………………… 98
3-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك سابقه تدريس……………………. 99
4-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك سابقه تدريس درمدارس شاهد 100
5-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك تأهل …………………………………… 101
6-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران………. 102
7-4: توزيع فراواني پاسخ آزمودني‌ها به كل پرسشنامه
سبك رهبري ليكرت…………………………………………………………… 103
8-4: توزيع فراواني پاسخ آزمودني‌ها به كل پرسشنامه رضايت شغلي 105
9-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه شمال 106
10-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه جنوب 107
11-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه شرق 108
12-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه غرب 109
13-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه مركز 110
14-4: توزيع فراواني سؤال يكم پرسشنامه رهبري……………………….. 111
15-4: توزيع فراواني سؤال دوم پرسشنامه رهبري………………………. 111
16-4: توزيع فراواني سؤال سوم پرسشنامه رهبري……………………… 111
17-4: توزيع فراواني سؤال چهارم پرسشنامه رهبري…………………… 111
18-4: توزيع فراواني سؤال پنجم پرسشنامه رهبري……………………… 112
19-4: توزيع فراواني سؤال ششم پرسشنامه رهبري…………………….. 112
20-4: توزيع فراواني سؤال هفتم پرسشنامه رهبري……………………… 112
21-4: توزيع فراواني سؤال هشتم پرسشنامه رهبري…………………….. 113
22-4: توزيع فراواني سؤال نهم پرسشنامه رهبري……………………….. 113
23-4: توزيع فراواني سؤال دهم پرسشنامه رهبري………………………. 113
24-4: توزيع فراواني سؤال يازدهم پرسشنامه رهبري………………….. 114
25-4: توزيع فراواني سؤال دوازدهم پرسشنامه رهبري………………… 114
26-4: توزيع فراواني سؤال سيزدهم پرسشنامه رهبري………………… 115
27-4: توزيع فراواني سؤال چهاردهم پرسشنامه رهبري……………….. 115
28-4: توزيع فراواني سؤال پانزدهم پرسشنامه رهبري…………………. 115
29-4: توزيع فراواني سؤال شانزدهم پرسشنامه رهبري……………….. 115
30-4: توزيع فراواني سؤال هفدهم پرسشنامه رهبري…………………… 116
31-4: توزيع فراواني سؤال هجدهم پرسشنامه رهبري………………….. 116
32-4: توزيع فراواني سؤال نوزدهم پرسشنامه رهبري…………………. 116
33-4: توزيع فراواني سؤال بيستم پرسشنامه رهبري……………………. 117
34-4: توزيع فراواني سؤال بيست و يكم پرسشنامه رهبري…………… 117
35-4: توزيع فراواني سؤال بيست و دوم پرسشنامه رهبري………….. 118
36-4: توزيع فراواني سؤال بيست و سوم پرسشنامه رهبري…………. 118
37-4: توزيع فراواني سؤال بيست و چهارم پرسشنامه رهبري………. 118
38-4: توزيع فراواني سؤال بيست و پنجم پرسشنامه رهبري…………. 119
39-4: توزيع فراواني سؤال بيست و ششم پرسشنامه رهبري………… 119
40-4: توزيع فراواني سؤال بيست و هفتم پرسشنامه رهبري………….. 119
41-4: ضريب همبستگي بين سبكهاي رهبري ليكرت با رضايت شغلي 120
42-4: ضريب همبستگي بين سبكهاي رهبري با هر يك از عوامل رضايت شغلي 120
43-4: آزمون فرض اول…………………………………………………………….. 122
44-4: آزمون فرض دوم……………………………………………………………. 122
45-4: آزمون فرض سوم…………………………………………………………… 122
46-4: آزمون فرض چهارم………………………………………………………… 123
47-4: آزمون فرض پنجم…………………………………………………………… 123
فهرست نمودارها
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
1-2: شبكة مديريت …………………………………………………………………….. 24
2-2: پيش‌بيني‌هاي نظرية اقتضايي رهبري………………………………………. 27
3-2: الگوي موقعيتي رهبري هرسي و بلانچارد ……………………………… 30
4-2: تئوري مسير ـ هدف ……………………………………………………………. 33
5-2: سلسله مراتب نيازها ……………………………………………………………. 52
6-2: مدل رضايت شغلي ……………………………………………………………… 72
1-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك سن……………………………………….. 97
2-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك ميزان تحصيلات……………………… 98
3-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك سابقه تدريس…………………………. 99
4-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك سابقه تدريس در مدارس شاهد 100
5-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك تأهل …………………………………… 101
فهرست منابع فارسي
- 1. الواني، سيد مهدي: مديريت عمومي، چاپ شانزدهم، نشر ني، 1380.
- 2. استونر، جيمزآرتور فينچ. آر، ادوارد فري من، دانيل آر، گيلبرت: مديريت(سازماندهي، رهبري، كنترل) ترجمه علي پارساييان و محمد اعرابي، جلد دوم، چاپ اول، تهران، دفتر پژوهشهاي فرهنگي، 1379.
- 3. اسماعيلي، حسن: بررسي رابطه رضايت شغلي و عملكرد آموزشي معلمان مقطع ابتدايي آموزش و پرورش منطقه 18 تهران، دانشگاه تربيت معلم، 1373.
- 4. بحرالعلوم، حسين: ارتباط بين فرهنگ سازماني و سبك مديريت با رضايت شغلي كارشناسان تربيت بدني شاغل در تهران، دانشكده تربيت بدني دانشگاه تربيت معلم، 1378.
- 5. برنجي، محمدرضا: مديريت آموزشي و آموزشگاهي، چاپ اول، گلچين،1371 .
چكيده
این تحقیق به منظور گردآوری نظرات دبیران در مورد سبک رهبری مدیران مدارسشان بر اساس نظریه لیکرت و رابطه آن با میزان رضایت شغلی دبیران در مدارس می باشد. فرض اساسی این تحقیق آن است که بین سبک رهبری مدیران براساس نظریه لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد.
روش تحقیق به صورت پیمایشی است، جامعه آماری این پژوهش کلیه دبیران زن شاغل در مدارس راهنمایی دخترانه شاهد شهر تهران در سال تحصیلی 84-83 به تعداد 201 نفر می باشند که با استفاده از جدول (تاکمن) از بین 201 نفر دبیر شاغل در 11 مدرسه شاهد تعداد 133 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی تعیین گردید. جهت جمع آوری اطلاعات لازم در مورد مسأله تحقیق، از دو نوع پرسشنامه بسته پاسخ استفاده گردید. یکی پرسشنامه ای که سبک رهبری مدیران را براساس چهار سبک رهبری لیکرت مورد بررسی قرار می دهد و دیگری پرسشنامه رضایت شغلی (مینه سوتا) می باشد که میزان رضایت شغلی دبیران را از کارشان مورد بررسی قرار می دهد. روش غالب در این پژوهش روشی همبستگی پیرسون می باشد. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از بسته نرم افزاری رایانه ای (spss) و با آزمونهای تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه “Anova” و بررسی معنی دار بودن تفاوت میانگین نمرات دو گروه مستقل “t.test” و همچنین آزمون تکمیلی دیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج ذیل حاصل گردید.
1- بین سبک رهبری مدیران (براساس نظریه لیکرت) با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد
2- بین سبک رهبری آمرانه – استثماری لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری موردنظر رابطه معنی داری وجود ندارد
3- بین سبک رهبری آمرانه – خیرخواهانه لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود ندارد
4- بین سبک رهبری مشورتی لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد
5- بین سبک رهبری مشارکتی لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد.
فهرست مطالب
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
فصل اول: كليات تحقيق
مقدمه…………………………………………………………………………………………… 2
بيان مسأله …………………………………………………………………………………… 3
دلايل ضرورت و توجيه انجام تحقيق ………………………………………………. 3
اهداف تحقيق ………………………………………………………………………………… 5
اهداف كلي تحقيق ………………………………………………………………………….. 5
اهداف ويژه تحقيق ………………………………………………………………………… 6
فرضيه‌هاي تحقيق …………………………………………………………………………. 6
فرضهاي تحقيق يا جانشين …………………………………………………………….. 6
متغيرهاي اساسي تحقيق ……………………………………………………………….. 6
تعريف عملياتي واژه‌ها و اصلاحات …………………………………………………. 7
تعريف رهبري ……………………………………………………………………………… 7
تعريف سبك رهبري ليكرت ……………………………………………………………. 8
تعريف رضايت شغلي ……………………………………………………………………. 9
دبيران ……………………………………………………………………………………….. 10
مدارس شاهد …………………………………………………………………………….. 11
مشكلات و تنگناهاي تحقيق …………………………………………………………… 11
فصل دوم: ادبيات تحقيق
بخش اول (رهبري) ……………………………………………………………………… 14
مقدمه…………………………………………………………………………………………. 14
تعريف رهبري ……………………………………………………………………………. 15
تمایز مدیریت و رهبری………………………………………………………………… 16
تعريف سبک رهبری…………………………………………………………………….. 17
تئوري‌هاي رهبري ………………………………………………………………………. 18
تئوري‌هاي شخصيتي رهبري ……………………………………………………….. 19
نظريه سنتي رهبري …………………………………………………………………….. 19
نظرية صفات شخصي رهبر………………………………………………………….. 20
تئوري‌هاي رفتاري رهبري …………………………………………………………… 20
مطالعت دانشگاه آيووا …………………………………………………………………. 21
مطالعات دانشگاه اُهايو ………………………………………………………………… 22
مطالعات دانشگاه ميشيگان …………………………………………………………… 22
شبكه مديريت …………………………………………………………………………….. 23
تحقيقات اسكانديناوي ………………………………………………………………….. 25
تئوري‌هاي اقتضايي …………………………………………………………………….. 26
الگوي فيدلر ……………………………………………………………………………….. 26
تئوري موقعيتي هرسي و بلانچارد…………………………………………………. 28
تئوري مبتني برتبادل نظر رهبر با اعضاء ………………………………………. 31
تئوري مسير ـ هدف ……………………………………………………………………. 32
الگوي رهبري مشاركتي ………………………………………………………………. 34
متغيرهاي موقعيتي در الگوي تجديدنظر شده رهبري مشاركتي ………… 35
پنج شيوة رهبري در الگوي رهبري مشاركتي ………………………………… 36
سيستمهاي مديريت …………………………………………………………………….. 37
سبك رهبري ليكرت …………………………………………………………………….. 37
تئوري‌هاي جديد رهبري ……………………………………………………………… 41
جايگزيني رهبري ………………………………………………………………………… 41
رهبر عملگرا و رهبر ايجاد كنندة تحول ………………………………………….. 42
رهبر عملگرا ………………………………………………………………………………. 43
رهبرانی كه تحول ايجاد مي‌كنند ……………………………………………………. 43
بخش دوم (رضايت شغلي)……………………………………………………………. 45
ارزشها ……………………………………………………………………………………… 45
انواع ارزش ……………………………………………………………………………….. 45
نگرشها ……………………………………………………………………………………… 46
انگيزش ……………………………………………………………………………………… 47
نظريه‌هاي انگيزش ………………………………………………………………………. 49
تئوري‌هاي محتوايي …………………………………………………………………….. 50
1ـ تئوري سلسله مراتب نيازها………………………………………………………. 50
2ـ تئوري دو جنبه‌اي انسان …………………………………………………………. 53
3ـ تئوري دو عامل انگيزش ………………………………………………………….. 53
4ـ تئوري سه نياز مك‌كلند …………………………………………………………… 54
5ـ تئوري نيازهاي زيستي، تعلق و رشد ………………………………………… 55
تئوري‌هاي فرآيندي …………………………………………………………………….. 56
1ـ تئوري انتظار و احتمال ……………………………………………………………. 56
2ـ تئوري برابري ……………………………………………………………………….. 58
3ـ تئوري اسناد ………………………………………………………………………….. 59
انواع نگرش ……………………………………………………………………………….. 60
رضايت شغلي …………………………………………………………………………….. 62
رابطه انگيزش با رضايت شغلي ……………………………………………………. 62
1 تاريخچه مطالعات در مورد رضايت شغلي ………………………………….. 62
2 تعريف رضايت شغلي ………………………………………………………………. 63
(1-2) تعيين رضايت شغلي ………………………………………………………….. 66
3 عوامل تعيين كنندة رضايت شغلي ………………………………………………. 67
4 عوامل مؤثر بر رضايت شغلي …………………………………………………… 69
5 فاكتورهاي مؤثر در رضايت شغلي از نظر «جنيفر» ……………………… 70
6 پيامدهاي رضايت شغلي و عدم رضايت شغلي ……………………………. 71
7 نظريه‌هاي رضايت شغلي ………………………………………………………….. 72
– نظريه «بروفي»…………………………………………………………………………. 72
– نظريه «كورمن» ………………………………………………………………………. 73
– نظريه «پارسون» ……………………………………………………………………… 74
اندازه‌گيري رضايت شغلي …………………………………………………………… 75
بخش سوم (سابقه تحقيقاتي موضوع) ……………………………………………. 77
تحقيقات خارجي …………………………………………………………………………. 77
تحقيقات داخلي ……………………………………………………………………………. 80
خلاصه فصل ……………………………………………………………………………… 84
فصل سوم: روش انجام تحقيق
روش تحقيق ………………………………………………………………………………. 87
جامعه و نمونه آماري …………………………………………………………………. 88
تعداد و روش نمونه‌گيري ……………………………………………………………. 89
روش و ابزار گردآوري اطلاعات ………………………………………………….. 90
روايي و اعتبار پرسشنامه‌ها ………………………………………………………… 93
روش تجزيه و تحليل اطلاعات ………………………………………………………. 95
فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده‌ها
بخش اول ـ توصيف داده‌ها …………………………………………………………. 97
بخش دوم ـ تحليل استنباطي داده‌ها …………………………………………….. 120
آزمون فرضيه‌ها ………………………………………………………………………. 121
فصل پنجم: نتایج و پیشنهادها
خلاصه یافته های پژوهشی ……………………………………………………….. 125
یافته های دیگر پژوهش …………………………………………………………….. 128
محدودیتهای تحقیق …………………………………………………………………… 130
الف – محدودیتهای خارج از کنترل محقق ……………………………………. 130
ب – محدودیتهای در اختیار محقق ……………………………………………… 131
پیشنهادها ………………………………………………………………………………… 131
فهرست منابع فارسی ………………………………………………………………… 133
فهرست منابع خارجی…………………………………………………………………. 137
ضمائم……………………………………………………………………………………… 138
فهرست جدول‌ها
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
1-2: عوامل مؤثر در رضايت شغلي ……………………………………………… 70
1-3: تعداد نمونه در هر ناحيه از شهر تهران…………………………………. 89
1-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك سن………………………………….. 97
2-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك ميزان تحصيلات………………… 98
3-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك سابقه تدريس……………………. 99
4-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك سابقه تدريس درمدارس شاهد 100
5-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك تأهل …………………………………… 101
6-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران………. 102
7-4: توزيع فراواني پاسخ آزمودني‌ها به كل پرسشنامه
سبك رهبري ليكرت…………………………………………………………… 103
8-4: توزيع فراواني پاسخ آزمودني‌ها به كل پرسشنامه رضايت شغلي 105
9-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه شمال 106
10-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه جنوب 107
11-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه شرق 108
12-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه غرب 109
13-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه مركز 110
14-4: توزيع فراواني سؤال يكم پرسشنامه رهبري……………………….. 111
15-4: توزيع فراواني سؤال دوم پرسشنامه رهبري………………………. 111
16-4: توزيع فراواني سؤال سوم پرسشنامه رهبري……………………… 111
17-4: توزيع فراواني سؤال چهارم پرسشنامه رهبري…………………… 111
18-4: توزيع فراواني سؤال پنجم پرسشنامه رهبري……………………… 112
19-4: توزيع فراواني سؤال ششم پرسشنامه رهبري…………………….. 112
20-4: توزيع فراواني سؤال هفتم پرسشنامه رهبري……………………… 112
21-4: توزيع فراواني سؤال هشتم پرسشنامه رهبري…………………….. 113
22-4: توزيع فراواني سؤال نهم پرسشنامه رهبري……………………….. 113
23-4: توزيع فراواني سؤال دهم پرسشنامه رهبري………………………. 113
24-4: توزيع فراواني سؤال يازدهم پرسشنامه رهبري………………….. 114
25-4: توزيع فراواني سؤال دوازدهم پرسشنامه رهبري………………… 114
26-4: توزيع فراواني سؤال سيزدهم پرسشنامه رهبري………………… 115
27-4: توزيع فراواني سؤال چهاردهم پرسشنامه رهبري……………….. 115
28-4: توزيع فراواني سؤال پانزدهم پرسشنامه رهبري…………………. 115
29-4: توزيع فراواني سؤال شانزدهم پرسشنامه رهبري……………….. 115
30-4: توزيع فراواني سؤال هفدهم پرسشنامه رهبري…………………… 116
31-4: توزيع فراواني سؤال هجدهم پرسشنامه رهبري………………….. 116
32-4: توزيع فراواني سؤال نوزدهم پرسشنامه رهبري…………………. 116
33-4: توزيع فراواني سؤال بيستم پرسشنامه رهبري……………………. 117
34-4: توزيع فراواني سؤال بيست و يكم پرسشنامه رهبري…………… 117
35-4: توزيع فراواني سؤال بيست و دوم پرسشنامه رهبري………….. 118
36-4: توزيع فراواني سؤال بيست و سوم پرسشنامه رهبري…………. 118
37-4: توزيع فراواني سؤال بيست و چهارم پرسشنامه رهبري………. 118
38-4: توزيع فراواني سؤال بيست و پنجم پرسشنامه رهبري…………. 119
39-4: توزيع فراواني سؤال بيست و ششم پرسشنامه رهبري………… 119
40-4: توزيع فراواني سؤال بيست و هفتم پرسشنامه رهبري………….. 119
41-4: ضريب همبستگي بين سبكهاي رهبري ليكرت با رضايت شغلي 120
42-4: ضريب همبستگي بين سبكهاي رهبري با هر يك از عوامل رضايت شغلي 120
43-4: آزمون فرض اول…………………………………………………………….. 122
44-4: آزمون فرض دوم……………………………………………………………. 122
45-4: آزمون فرض سوم…………………………………………………………… 122
46-4: آزمون فرض چهارم………………………………………………………… 123
47-4: آزمون فرض پنجم…………………………………………………………… 123
فهرست نمودارها
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
1-2: شبكة مديريت …………………………………………………………………….. 24
2-2: پيش‌بيني‌هاي نظرية اقتضايي رهبري………………………………………. 27
3-2: الگوي موقعيتي رهبري هرسي و بلانچارد ……………………………… 30
4-2: تئوري مسير ـ هدف ……………………………………………………………. 33
5-2: سلسله مراتب نيازها ……………………………………………………………. 52
6-2: مدل رضايت شغلي ……………………………………………………………… 72
1-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك سن……………………………………….. 97
2-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك ميزان تحصيلات……………………… 98
3-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك سابقه تدريس…………………………. 99
4-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك سابقه تدريس در مدارس شاهد 100
5-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك تأهل …………………………………… 101
فهرست منابع فارسي
- 1. الواني، سيد مهدي: مديريت عمومي، چاپ شانزدهم، نشر ني، 1380.
- 2. استونر، جيمزآرتور فينچ. آر، ادوارد فري من، دانيل آر، گيلبرت: مديريت(سازماندهي، رهبري، كنترل) ترجمه علي پارساييان و محمد اعرابي، جلد دوم، چاپ اول، تهران، دفتر پژوهشهاي فرهنگي، 1379.
- 3. اسماعيلي، حسن: بررسي رابطه رضايت شغلي و عملكرد آموزشي معلمان مقطع ابتدايي آموزش و پرورش منطقه 18 تهران، دانشگاه تربيت معلم، 1373.
- 4. بحرالعلوم، حسين: ارتباط بين فرهنگ سازماني و سبك مديريت با رضايت شغلي كارشناسان تربيت بدني شاغل در تهران، دانشكده تربيت بدني دانشگاه تربيت معلم، 1378.
- 5. برنجي، محمدرضا: مديريت آموزشي و آموزشگاهي، چاپ اول، گلچين،1371 .
چكيده
این تحقیق به منظور گردآوری نظرات دبیران در مورد سبک رهبری مدیران مدارسشان بر اساس نظریه لیکرت و رابطه آن با میزان رضایت شغلی دبیران در مدارس می باشد. فرض اساسی این تحقیق آن است که بین سبک رهبری مدیران براساس نظریه لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد.
روش تحقیق به صورت پیمایشی است، جامعه آماری این پژوهش کلیه دبیران زن شاغل در مدارس راهنمایی دخترانه شاهد شهر تهران در سال تحصیلی 84-83 به تعداد 201 نفر می باشند که با استفاده از جدول (تاکمن) از بین 201 نفر دبیر شاغل در 11 مدرسه شاهد تعداد 133 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی تعیین گردید. جهت جمع آوری اطلاعات لازم در مورد مسأله تحقیق، از دو نوع پرسشنامه بسته پاسخ استفاده گردید. یکی پرسشنامه ای که سبک رهبری مدیران را براساس چهار سبک رهبری لیکرت مورد بررسی قرار می دهد و دیگری پرسشنامه رضایت شغلی (مینه سوتا) می باشد که میزان رضایت شغلی دبیران را از کارشان مورد بررسی قرار می دهد. روش غالب در این پژوهش روشی همبستگی پیرسون می باشد. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از بسته نرم افزاری رایانه ای (spss) و با آزمونهای تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه “Anova” و بررسی معنی دار بودن تفاوت میانگین نمرات دو گروه مستقل “t.test” و همچنین آزمون تکمیلی دیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج ذیل حاصل گردید.
1- بین سبک رهبری مدیران (براساس نظریه لیکرت) با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد
2- بین سبک رهبری آمرانه – استثماری لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری موردنظر رابطه معنی داری وجود ندارد
3- بین سبک رهبری آمرانه – خیرخواهانه لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود ندارد
4- بین سبک رهبری مشورتی لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد
5- بین سبک رهبری مشارکتی لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد.
فهرست مطالب
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
فصل اول: كليات تحقيق
مقدمه…………………………………………………………………………………………… 2
بيان مسأله …………………………………………………………………………………… 3
دلايل ضرورت و توجيه انجام تحقيق ………………………………………………. 3
اهداف تحقيق ………………………………………………………………………………… 5
اهداف كلي تحقيق ………………………………………………………………………….. 5
اهداف ويژه تحقيق ………………………………………………………………………… 6
فرضيه‌هاي تحقيق …………………………………………………………………………. 6
فرضهاي تحقيق يا جانشين …………………………………………………………….. 6
متغيرهاي اساسي تحقيق ……………………………………………………………….. 6
تعريف عملياتي واژه‌ها و اصلاحات …………………………………………………. 7
تعريف رهبري ……………………………………………………………………………… 7
تعريف سبك رهبري ليكرت ……………………………………………………………. 8
تعريف رضايت شغلي ……………………………………………………………………. 9
دبيران ……………………………………………………………………………………….. 10
مدارس شاهد …………………………………………………………………………….. 11
مشكلات و تنگناهاي تحقيق …………………………………………………………… 11
فصل دوم: ادبيات تحقيق
بخش اول (رهبري) ……………………………………………………………………… 14
مقدمه…………………………………………………………………………………………. 14
تعريف رهبري ……………………………………………………………………………. 15
تمایز مدیریت و رهبری………………………………………………………………… 16
تعريف سبک رهبری…………………………………………………………………….. 17
تئوري‌هاي رهبري ………………………………………………………………………. 18
تئوري‌هاي شخصيتي رهبري ……………………………………………………….. 19
نظريه سنتي رهبري …………………………………………………………………….. 19
نظرية صفات شخصي رهبر………………………………………………………….. 20
تئوري‌هاي رفتاري رهبري …………………………………………………………… 20
مطالعت دانشگاه آيووا …………………………………………………………………. 21
مطالعات دانشگاه اُهايو ………………………………………………………………… 22
مطالعات دانشگاه ميشيگان …………………………………………………………… 22
شبكه مديريت …………………………………………………………………………….. 23
تحقيقات اسكانديناوي ………………………………………………………………….. 25
تئوري‌هاي اقتضايي …………………………………………………………………….. 26
الگوي فيدلر ……………………………………………………………………………….. 26
تئوري موقعيتي هرسي و بلانچارد…………………………………………………. 28
تئوري مبتني برتبادل نظر رهبر با اعضاء ………………………………………. 31
تئوري مسير ـ هدف ……………………………………………………………………. 32
الگوي رهبري مشاركتي ………………………………………………………………. 34
متغيرهاي موقعيتي در الگوي تجديدنظر شده رهبري مشاركتي ………… 35
پنج شيوة رهبري در الگوي رهبري مشاركتي ………………………………… 36
سيستمهاي مديريت …………………………………………………………………….. 37
سبك رهبري ليكرت …………………………………………………………………….. 37
تئوري‌هاي جديد رهبري ……………………………………………………………… 41
جايگزيني رهبري ………………………………………………………………………… 41
رهبر عملگرا و رهبر ايجاد كنندة تحول ………………………………………….. 42
رهبر عملگرا ………………………………………………………………………………. 43
رهبرانی كه تحول ايجاد مي‌كنند ……………………………………………………. 43
بخش دوم (رضايت شغلي)……………………………………………………………. 45
ارزشها ……………………………………………………………………………………… 45
انواع ارزش ……………………………………………………………………………….. 45
نگرشها ……………………………………………………………………………………… 46
انگيزش ……………………………………………………………………………………… 47
نظريه‌هاي انگيزش ………………………………………………………………………. 49
تئوري‌هاي محتوايي …………………………………………………………………….. 50
1ـ تئوري سلسله مراتب نيازها………………………………………………………. 50
2ـ تئوري دو جنبه‌اي انسان …………………………………………………………. 53
3ـ تئوري دو عامل انگيزش ………………………………………………………….. 53
4ـ تئوري سه نياز مك‌كلند …………………………………………………………… 54
5ـ تئوري نيازهاي زيستي، تعلق و رشد ………………………………………… 55
تئوري‌هاي فرآيندي …………………………………………………………………….. 56
1ـ تئوري انتظار و احتمال ……………………………………………………………. 56
2ـ تئوري برابري ……………………………………………………………………….. 58
3ـ تئوري اسناد ………………………………………………………………………….. 59
انواع نگرش ……………………………………………………………………………….. 60
رضايت شغلي …………………………………………………………………………….. 62
رابطه انگيزش با رضايت شغلي ……………………………………………………. 62
1 تاريخچه مطالعات در مورد رضايت شغلي ………………………………….. 62
2 تعريف رضايت شغلي ………………………………………………………………. 63
(1-2) تعيين رضايت شغلي ………………………………………………………….. 66
3 عوامل تعيين كنندة رضايت شغلي ………………………………………………. 67
4 عوامل مؤثر بر رضايت شغلي …………………………………………………… 69
5 فاكتورهاي مؤثر در رضايت شغلي از نظر «جنيفر» ……………………… 70
6 پيامدهاي رضايت شغلي و عدم رضايت شغلي ……………………………. 71
7 نظريه‌هاي رضايت شغلي ………………………………………………………….. 72
– نظريه «بروفي»…………………………………………………………………………. 72
– نظريه «كورمن» ………………………………………………………………………. 73
– نظريه «پارسون» ……………………………………………………………………… 74
اندازه‌گيري رضايت شغلي …………………………………………………………… 75
بخش سوم (سابقه تحقيقاتي موضوع) ……………………………………………. 77
تحقيقات خارجي …………………………………………………………………………. 77
تحقيقات داخلي ……………………………………………………………………………. 80
خلاصه فصل ……………………………………………………………………………… 84
فصل سوم: روش انجام تحقيق
روش تحقيق ………………………………………………………………………………. 87
جامعه و نمونه آماري …………………………………………………………………. 88
تعداد و روش نمونه‌گيري ……………………………………………………………. 89
روش و ابزار گردآوري اطلاعات ………………………………………………….. 90
روايي و اعتبار پرسشنامه‌ها ………………………………………………………… 93
روش تجزيه و تحليل اطلاعات ………………………………………………………. 95
فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده‌ها
بخش اول ـ توصيف داده‌ها …………………………………………………………. 97
بخش دوم ـ تحليل استنباطي داده‌ها …………………………………………….. 120
آزمون فرضيه‌ها ………………………………………………………………………. 121
فصل پنجم: نتایج و پیشنهادها
خلاصه یافته های پژوهشی ……………………………………………………….. 125
یافته های دیگر پژوهش …………………………………………………………….. 128
محدودیتهای تحقیق …………………………………………………………………… 130
الف – محدودیتهای خارج از کنترل محقق ……………………………………. 130
ب – محدودیتهای در اختیار محقق ……………………………………………… 131
پیشنهادها ………………………………………………………………………………… 131
فهرست منابع فارسی ………………………………………………………………… 133
فهرست منابع خارجی…………………………………………………………………. 137
ضمائم……………………………………………………………………………………… 138
فهرست جدول‌ها
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
1-2: عوامل مؤثر در رضايت شغلي ……………………………………………… 70
1-3: تعداد نمونه در هر ناحيه از شهر تهران…………………………………. 89
1-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك سن………………………………….. 97
2-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك ميزان تحصيلات………………… 98
3-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك سابقه تدريس……………………. 99
4-4: مشخصات آماري دبيران به تفكيك سابقه تدريس درمدارس شاهد 100
5-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك تأهل …………………………………… 101
6-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران………. 102
7-4: توزيع فراواني پاسخ آزمودني‌ها به كل پرسشنامه
سبك رهبري ليكرت…………………………………………………………… 103
8-4: توزيع فراواني پاسخ آزمودني‌ها به كل پرسشنامه رضايت شغلي 105
9-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه شمال 106
10-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه جنوب 107
11-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه شرق 108
12-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه غرب 109
13-4: توزيع فراواني سبكهاي رهبري مديران از ديدگاه دبيران در ناحيه مركز 110
14-4: توزيع فراواني سؤال يكم پرسشنامه رهبري……………………….. 111
15-4: توزيع فراواني سؤال دوم پرسشنامه رهبري………………………. 111
16-4: توزيع فراواني سؤال سوم پرسشنامه رهبري……………………… 111
17-4: توزيع فراواني سؤال چهارم پرسشنامه رهبري…………………… 111
18-4: توزيع فراواني سؤال پنجم پرسشنامه رهبري……………………… 112
19-4: توزيع فراواني سؤال ششم پرسشنامه رهبري…………………….. 112
20-4: توزيع فراواني سؤال هفتم پرسشنامه رهبري……………………… 112
21-4: توزيع فراواني سؤال هشتم پرسشنامه رهبري…………………….. 113
22-4: توزيع فراواني سؤال نهم پرسشنامه رهبري……………………….. 113
23-4: توزيع فراواني سؤال دهم پرسشنامه رهبري………………………. 113
24-4: توزيع فراواني سؤال يازدهم پرسشنامه رهبري………………….. 114
25-4: توزيع فراواني سؤال دوازدهم پرسشنامه رهبري………………… 114
26-4: توزيع فراواني سؤال سيزدهم پرسشنامه رهبري………………… 115
27-4: توزيع فراواني سؤال چهاردهم پرسشنامه رهبري……………….. 115
28-4: توزيع فراواني سؤال پانزدهم پرسشنامه رهبري…………………. 115
29-4: توزيع فراواني سؤال شانزدهم پرسشنامه رهبري……………….. 115
30-4: توزيع فراواني سؤال هفدهم پرسشنامه رهبري…………………… 116
31-4: توزيع فراواني سؤال هجدهم پرسشنامه رهبري………………….. 116
32-4: توزيع فراواني سؤال نوزدهم پرسشنامه رهبري…………………. 116
33-4: توزيع فراواني سؤال بيستم پرسشنامه رهبري……………………. 117
34-4: توزيع فراواني سؤال بيست و يكم پرسشنامه رهبري…………… 117
35-4: توزيع فراواني سؤال بيست و دوم پرسشنامه رهبري………….. 118
36-4: توزيع فراواني سؤال بيست و سوم پرسشنامه رهبري…………. 118
37-4: توزيع فراواني سؤال بيست و چهارم پرسشنامه رهبري………. 118
38-4: توزيع فراواني سؤال بيست و پنجم پرسشنامه رهبري…………. 119
39-4: توزيع فراواني سؤال بيست و ششم پرسشنامه رهبري………… 119
40-4: توزيع فراواني سؤال بيست و هفتم پرسشنامه رهبري………….. 119
41-4: ضريب همبستگي بين سبكهاي رهبري ليكرت با رضايت شغلي 120
42-4: ضريب همبستگي بين سبكهاي رهبري با هر يك از عوامل رضايت شغلي 120
43-4: آزمون فرض اول…………………………………………………………….. 122
44-4: آزمون فرض دوم……………………………………………………………. 122
45-4: آزمون فرض سوم…………………………………………………………… 122
46-4: آزمون فرض چهارم………………………………………………………… 123
47-4: آزمون فرض پنجم…………………………………………………………… 123
فهرست نمودارها
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
1-2: شبكة مديريت …………………………………………………………………….. 24
2-2: پيش‌بيني‌هاي نظرية اقتضايي رهبري………………………………………. 27
3-2: الگوي موقعيتي رهبري هرسي و بلانچارد ……………………………… 30
4-2: تئوري مسير ـ هدف ……………………………………………………………. 33
5-2: سلسله مراتب نيازها ……………………………………………………………. 52
6-2: مدل رضايت شغلي ……………………………………………………………… 72
1-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك سن……………………………………….. 97
2-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك ميزان تحصيلات……………………… 98
3-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك سابقه تدريس…………………………. 99
4-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك سابقه تدريس در مدارس شاهد 100
5-4: توزيع فراواني دبيران به تفكيك تأهل …………………………………… 101
فهرست منابع فارسي
- 1. الواني، سيد مهدي: مديريت عمومي، چاپ شانزدهم، نشر ني، 1380.
- 2. استونر، جيمزآرتور فينچ. آر، ادوارد فري من، دانيل آر، گيلبرت: مديريت(سازماندهي، رهبري، كنترل) ترجمه علي پارساييان و محمد اعرابي، جلد دوم، چاپ اول، تهران، دفتر پژوهشهاي فرهنگي، 1379.
- 3. اسماعيلي، حسن: بررسي رابطه رضايت شغلي و عملكرد آموزشي معلمان مقطع ابتدايي آموزش و پرورش منطقه 18 تهران، دانشگاه تربيت معلم، 1373.
- 4. بحرالعلوم، حسين: ارتباط بين فرهنگ سازماني و سبك مديريت با رضايت شغلي كارشناسان تربيت بدني شاغل در تهران، دانشكده تربيت بدني دانشگاه تربيت معلم، 1378.
- 5. برنجي، محمدرضا: مديريت آموزشي و آموزشگاهي، چاپ اول، گلچين،1371 .
چكيده
تحقيق حاضر به بررسي رابطه راهبردهاي شناختي و فراشناختي با موفقيت تحصيلي در دانش‌آموزان شهري و روستايي مي‌پردازد. در اين تحقيق نقش جنسيت و محل سكونت (شهر و روستا) كه در تحقيقات پيشين نتيجه قطعي در مورد نقش آنها بدست نيامده است مورد توجه قرار گرفته است. تحقيق حاضر از نوع همبستگي است و از جمله تحقيقات کاربردي محسوب مي شود. جامعه مورد نظر که دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان (شهر و روستاهاي) گيلانغرب مي باشد برابر 1500 نفر است که نهايتا نمونه اي 278 نفري از آن بصورت تصادفي انتخاب و مورد پژوهش قرار گرفت. تعداد نمونه براساس جدول مرگان مشخص شده است . در اين پژوهش از روشهاي آماري همبستگي پيرسون و آزمون t براي دو گروه مستقل استفاده شده است. نتيجه اي که از اين تحقيق بدست آمده است نشانگر آن است که هم راهبردهاي شناختي و هم راهبردهاي فراشناختي در موفقيت تحصيلي مؤثر مي باشند و جنسيت و محل سکونت نيز در استفاده از اين راهبردها مؤثر مي باشد، بطوري که دانش آموزان دختر بيش از دانش آموزان پسر و دانش آموزان شهري بيش از دانش آموزان روستايي از هر دو نوع راهبرد استفاده مي کنند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول
موضوع پژوهش
1ـ1 مقدمه 2
1ـ2 بيان مسئله 3
1ـ3 ضرورت و اهميت پژوهش 4
1ـ4 اهداف پژوهش 5
1ـ5 فرضيات و سوال پژوهش 6
1ـ6 تعريف متغيرهاي پژوهش 6
فصل دوم
پيشينه نظري و عملي پژوهش
2ـ1 مقدمه 10
2ـ2 تعريف راهبردهاي يادگيري 13
2ـ3 راهبردهاي شناختي 15
2ـ3ـ1 راهبردهاي تكرار يا مرور 16
روش ها و راهکارهاي راهبردهاي تکرار 17
2ـ3ـ2 راهبرد بسط و گسترش معنايي 21
روش‌ها و تاكتيك‌هاي گسترش معنايي 22
2ـ3ـ3 راهبرد سازمان دهي 28
روش‌ها و راهكارهاي سازماندهي 28
2ـ4 راهبردهاي فراشناختي 33
2ـ5 دانش ويژه راهبرد 40
2ـ6 دانش راهبرد اسنادي 40
2ـ7 تفاوت‌هاي جنسي در استفاده از راهبرد 41
2ـ8 راهبردهاي يادگيري و رشد 41
2ـ9 پيشينه عملي تحقيق 45
2ـ10 پژوهشهاي خارجي 45
2ـ11 پژوهشهاي داخلي 48
فصل سوم
3ـ1 مقدمه 53
3ـ2 نوع و روش انجام پژوهش 53
3ـ3 جامعه آماري 54
3ـ4 حجم نمونه 55
3ـ5 روش نمونه‌گيري 55
3ـ6 ابزار اندازه‌گيري پژوهش 55
3ـ6ـ1 پايايي 56
3ـ6ـ2 اعتبار 56
3ـ7 روش تجزيه و تحليل داده‌ها 57
فصل چهار
تجزيه و تحليل داده‌هاي پژوهشي
4ـ1 مقدمه 59
4ـ2 ويژگي هاي جمعيت شناختي نمونه 59
4ـ3 آزمون فرضيه‌ها و سوال تحقيق 61
مقدمه 61
آزمون فرضيه اول 61
آزمون فرضيه دوم 62
آزمون فرضيه سوم 62
آزمون فرضيه چهارم 63
آزمون سوال تحقيق 64
فصل پنجم
تفسير نتايج آزمون فرضيه‌ها و سوال تحقيق
5ـ1 مقدمه 67
5ـ2 فرضيه اول 67
5ـ3 فرضيه دوم 69
5ـ4 فرضيه سوم 71
5ـ5 فرضيه چهارم 72
5ـ6 سوال تحقيق 72
5ـ7 نتيجه کلي 73
5ـ8 محدوديت هاي محقق 73
5ـ9 پيشهادات 73
فهرست منابع فارسي 75
فهرست منابع انگليسي 77
ضميمه 79
فهرست شكل‌ها
عنوان صفحه
شكل (2-1) طبقه‌بندي انواع راهبردهاي يادگيري 13
شكل (2-2) نمونه‌اي از نقشه مفهومي 30
شكل (2-3) طرح شعاعي 31
شكل (2-4) طرح هرمي 32
شكل (2-5) طرح همپوشي 32
شكل (2-6) الگوي پيشنهادي تنظيم فعاليتها و راهبردهاي يادگيري 44
جدول (2-1) تاكتيك‌هاي راهبرد تكرار و مرور 21
جدول (2-2) تاكتيك‌هاي راهبرد بسط و گسترش معنايي 27
جدول (2-3) تاكتيك‌هاي راهبرد سازماندهي 28
جدول (4-1) فراواني و درصد دانش‌آموزان براساس جنسيت و محل سكونت 59
جدول (4-2) فراواني و درصد دانش‌آموزان براساس رشته تحصيلي و كلاس 60
جدول (4-3) ميانگين و انحراف معيار راهبردهاي شناختي و فراشناختي براساس محل سكونت 60
جدول (4-4) آزمون همبستگي پيرسون براي مقايسه راهبردهاي فراشناختي با معدل 61
جدول (4-5) آزمون همبستگي پيرسون براي مقايسه راهبردهاي شناختي با معدل 62
جدول (4-6) آزمون t (تي) براي مقايسه معدل دانش‌آموزاني كه بصورت توأم از راهبردهاي يادگيري استفاده مي‌كنند با معدل ساير دانش‌آموزان 63
جدول (4-7) آزمون t براي مقايسه راهبردهاي شناختي و فراشناختي دانش‌آموزان دختر با دانش‌آموزان پسر 64
جدول (4-8) آزمون t براي مقايسه راهبردهاي شناختي و فراشناختي دانش‌آموزان شهري با دانش‌آموزان روستايي 65
فهرست منابع فارسي
آقازاده، محرم واحديان، محمد. (1377). مباني نظري و كاربردهاي آموزش نظريه فراشناخت، نشر نوپردازان.
ابراهيمي قوام آبادي، صغري. (1377). اثربخشي سه روش آموزش راهبردهاي يادگيري آموزش دوجانبه، توضيح مستقيم و چرخة افكار بر درك مطلب، حل مسئله، دانش فراشناختي، خودپندار، تحصيلي، سرعت يادگيري در دانش‌آموزان دختر پايه دوم راهنمايي با معدل كمتر از 15 شهر تهران. رسالة دكتري. دانشگاه تهران.
انصاري جعفري، رقيه. (1376). بررسي رابطه راهبردهاي يادگيري با خلاقيت دانش‌آموزان، پايان‌نامه كارشناسي ارشد. دانشگاه تهران.
با عزت، فرشته. (1376). بررسي تأثير آموزش راهبردهاي يادگيري در حافظه كودكان عقب مانده ذهني خفيف پايان نامه كارشناسي ارشد. دانشگاه تهران.
چكيده
تحقيق حاضر به بررسي رابطه راهبردهاي شناختي و فراشناختي با موفقيت تحصيلي در دانش‌آموزان شهري و روستايي مي‌پردازد. در اين تحقيق نقش جنسيت و محل سكونت (شهر و روستا) كه در تحقيقات پيشين نتيجه قطعي در مورد نقش آنها بدست نيامده است مورد توجه قرار گرفته است. تحقيق حاضر از نوع همبستگي است و از جمله تحقيقات کاربردي محسوب مي شود. جامعه مورد نظر که دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان (شهر و روستاهاي) گيلانغرب مي باشد برابر 1500 نفر است که نهايتا نمونه اي 278 نفري از آن بصورت تصادفي انتخاب و مورد پژوهش قرار گرفت. تعداد نمونه براساس جدول مرگان مشخص شده است . در اين پژوهش از روشهاي آماري همبستگي پيرسون و آزمون t براي دو گروه مستقل استفاده شده است. نتيجه اي که از اين تحقيق بدست آمده است نشانگر آن است که هم راهبردهاي شناختي و هم راهبردهاي فراشناختي در موفقيت تحصيلي مؤثر مي باشند و جنسيت و محل سکونت نيز در استفاده از اين راهبردها مؤثر مي باشد، بطوري که دانش آموزان دختر بيش از دانش آموزان پسر و دانش آموزان شهري بيش از دانش آموزان روستايي از هر دو نوع راهبرد استفاده مي کنند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول
موضوع پژوهش
1ـ1 مقدمه 2
1ـ2 بيان مسئله 3
1ـ3 ضرورت و اهميت پژوهش 4
1ـ4 اهداف پژوهش 5
1ـ5 فرضيات و سوال پژوهش 6
1ـ6 تعريف متغيرهاي پژوهش 6
فصل دوم
پيشينه نظري و عملي پژوهش
2ـ1 مقدمه 10
2ـ2 تعريف راهبردهاي يادگيري 13
2ـ3 راهبردهاي شناختي 15
2ـ3ـ1 راهبردهاي تكرار يا مرور 16
روش ها و راهکارهاي راهبردهاي تکرار 17
2ـ3ـ2 راهبرد بسط و گسترش معنايي 21
روش‌ها و تاكتيك‌هاي گسترش معنايي 22
2ـ3ـ3 راهبرد سازمان دهي 28
روش‌ها و راهكارهاي سازماندهي 28
2ـ4 راهبردهاي فراشناختي 33
2ـ5 دانش ويژه راهبرد 40
2ـ6 دانش راهبرد اسنادي 40
2ـ7 تفاوت‌هاي جنسي در استفاده از راهبرد 41
2ـ8 راهبردهاي يادگيري و رشد 41
2ـ9 پيشينه عملي تحقيق 45
2ـ10 پژوهشهاي خارجي 45
2ـ11 پژوهشهاي داخلي 48
فصل سوم
3ـ1 مقدمه 53
3ـ2 نوع و روش انجام پژوهش 53
3ـ3 جامعه آماري 54
3ـ4 حجم نمونه 55
3ـ5 روش نمونه‌گيري 55
3ـ6 ابزار اندازه‌گيري پژوهش 55
3ـ6ـ1 پايايي 56
3ـ6ـ2 اعتبار 56
3ـ7 روش تجزيه و تحليل داده‌ها 57
فصل چهار
تجزيه و تحليل داده‌هاي پژوهشي
4ـ1 مقدمه 59
4ـ2 ويژگي هاي جمعيت شناختي نمونه 59
4ـ3 آزمون فرضيه‌ها و سوال تحقيق 61
مقدمه 61
آزمون فرضيه اول 61
آزمون فرضيه دوم 62
آزمون فرضيه سوم 62
آزمون فرضيه چهارم 63
آزمون سوال تحقيق 64
فصل پنجم
تفسير نتايج آزمون فرضيه‌ها و سوال تحقيق
5ـ1 مقدمه 67
5ـ2 فرضيه اول 67
5ـ3 فرضيه دوم 69
5ـ4 فرضيه سوم 71
5ـ5 فرضيه چهارم 72
5ـ6 سوال تحقيق 72
5ـ7 نتيجه کلي 73
5ـ8 محدوديت هاي محقق 73
5ـ9 پيشهادات 73
فهرست منابع فارسي 75
فهرست منابع انگليسي 77
ضميمه 79
فهرست شكل‌ها
عنوان صفحه
شكل (2-1) طبقه‌بندي انواع راهبردهاي يادگيري 13
شكل (2-2) نمونه‌اي از نقشه مفهومي 30
شكل (2-3) طرح شعاعي 31
شكل (2-4) طرح هرمي 32
شكل (2-5) طرح همپوشي 32
شكل (2-6) الگوي پيشنهادي تنظيم فعاليتها و راهبردهاي يادگيري 44
جدول (2-1) تاكتيك‌هاي راهبرد تكرار و مرور 21
جدول (2-2) تاكتيك‌هاي راهبرد بسط و گسترش معنايي 27
جدول (2-3) تاكتيك‌هاي راهبرد سازماندهي 28
جدول (4-1) فراواني و درصد دانش‌آموزان براساس جنسيت و محل سكونت 59
جدول (4-2) فراواني و درصد دانش‌آموزان براساس رشته تحصيلي و كلاس 60
جدول (4-3) ميانگين و انحراف معيار راهبردهاي شناختي و فراشناختي براساس محل سكونت 60
جدول (4-4) آزمون همبستگي پيرسون براي مقايسه راهبردهاي فراشناختي با معدل 61
جدول (4-5) آزمون همبستگي پيرسون براي مقايسه راهبردهاي شناختي با معدل 62
جدول (4-6) آزمون t (تي) براي مقايسه معدل دانش‌آموزاني كه بصورت توأم از راهبردهاي يادگيري استفاده مي‌كنند با معدل ساير دانش‌آموزان 63
جدول (4-7) آزمون t براي مقايسه راهبردهاي شناختي و فراشناختي دانش‌آموزان دختر با دانش‌آموزان پسر 64
جدول (4-8) آزمون t براي مقايسه راهبردهاي شناختي و فراشناختي دانش‌آموزان شهري با دانش‌آموزان روستايي 65
فهرست منابع فارسي
آقازاده، محرم واحديان، محمد. (1377). مباني نظري و كاربردهاي آموزش نظريه فراشناخت، نشر نوپردازان.
ابراهيمي قوام آبادي، صغري. (1377). اثربخشي سه روش آموزش راهبردهاي يادگيري آموزش دوجانبه، توضيح مستقيم و چرخة افكار بر درك مطلب، حل مسئله، دانش فراشناختي، خودپندار، تحصيلي، سرعت يادگيري در دانش‌آموزان دختر پايه دوم راهنمايي با معدل كمتر از 15 شهر تهران. رسالة دكتري. دانشگاه تهران.
انصاري جعفري، رقيه. (1376). بررسي رابطه راهبردهاي يادگيري با خلاقيت دانش‌آموزان، پايان‌نامه كارشناسي ارشد. دانشگاه تهران.
با عزت، فرشته. (1376). بررسي تأثير آموزش راهبردهاي يادگيري در حافظه كودكان عقب مانده ذهني خفيف پايان نامه كارشناسي ارشد. دانشگاه تهران.
چكيده :
موضوع مورد پژوهش در اين تحقيق بررسي رابطه بين موانع اجراي روشهاي تدريس فعا ل با افت تحصيلي در مدارس ابتدايي شهرستان سبزوار مي باشد كه در اين پژوهش ابتدا به بيان مساله وبعد از آن به اهداف ، سوالات و مشكلات و تنگناها پرداختيم .فرضيات اين تحقيق عبارتند از :
1. بين محتواي نا مناسب كتابهاي درسي و عدم اجراي روشهاي تدريس فعال در كلاس درس رابطه وجود دارد .
2. بين كمبود امكانات آموزشي مناسب و عدم اجراي روشهاي تدريس فعال در كلاس درس رابطه وجود دارد .
3. بين عدم رضايت شغلي معلمان وعدم اجراي روشهاي تدريس فعال در كلاس درس رابطه وجود دارد .
4. بين نظام ارزشيابي از پيشرفت تحصيلي دانش آموزان و عدم اجراي روشهاي تدريس فعال در كلاس درس رابطه وجود دارد .
جامعه آماري كه در اين پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته شامل كليه معلمان مقطع ابتدائي شهرستان سبزوار مي باشد كه تعداد آنها 1698 نفر است كه 784 نفر معلمين مرد و 850 نفر معلمين زن مي باشند و نمونه اين پژوهش 50 نفر از معلمين مقطع ابتدائي هستند . در اين پژوهش از روش توصيفي و مقايسه اي استفاده نموديم و همچنين روش جمع آوري اطلاعات تحقيق روش كتابخانه اي و ميداني است . ابزارهاي جمع آوري اطلاعات عبارتند از ميانگين ، نما ، ميانه ، واريانس ، انحراف استاندارد و ضريب خي 2 . ضريب پايائي اين پژوهش 94 % است كه پايائي به صورت مطلوب است .
فهرست مطالب
فصل اول : كليات پژوهش
بيان 4
اهميت و ضرورت 5
اهداف 6
موضوع 6
فرضيه و 7
مفاهيم و 9
مشكلات و 11
خلاصه فصل 12
فصل دوم : بيشينه تحقيق
انواع رويكردها در فرآيند ياددهي – يادگيري 15
ياددهي – يادگيري با رويكرد غير فعال يا سنتي 15
نقد ياددهي – يادگيري با رويكرد غير فعال يا سنتي 16
ياددهي – يادگيري با رويكرد فعال 17
ويژگي ها و نكات اصلي در ياددهي – يادگيري با رويكرد فعال 20
رابطه تدريس و 22
مباني نظري رابطه تدريس و يادگيري 23
الگوهاي تدريس 24
ارتباط الگوهاي تدريس با برنامه درسي 24
ارائه الگوي عمومي تدريس با رويكرد فعال 25
مراحل الگوي عمومي تدريس با رويكرد فعال 26
نمونه هائي از الگوهاي تدريس فعال 26
الگوي حل 26
پيشينه 30
تحقيقات انجام شده در 31
تحقيقات انجام شده در 34
خلاصه فصل 38
فصل سوم : روش اجراي تحقيق
روش 41
روش تحقيق 41
جامعه 41
نمونه آماري روش نمونه گيري 41
روش تجزيه و تحليل 41
خلاصه فصل 43
فصل چهارم : تجزيه و تحليل يافته هاي پژوهش
ليست فرمول 47
بررسي 48
جدول و 52
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 1 53
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 2 54
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 3 55
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 4 56
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 5 57
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 6 58
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 7 59
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 8 60
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 9 61
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 10 62
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 11 63
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 12 64
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 13 65
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 14 66
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 15 67
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 16 68
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 17 69
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 18 70
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 19 71
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 20 72
نودار 73
خلاصه فصل 74
فصل پنجم : خلاصه و نتيجه گيري
خلاصه فصل 77
خلاصه فصل 78
خلاصه فصل 79
خلاصه فصل 80
پيشنهاد و 81
منابع و 83
ضمائم و پيوست 85
منابع
آرمند ، محمد 1372 ، روش هاي تدريس فعال . رشد معلم ، شماره 2 .
احديان ، محمد 1377 ، مباحث تخصصي در تكنولوژي آموزشي . تهران. انتشارات ققنوس.
اديب نيا ، اسد 1380 ، روش تدريس علوم اجتماعي در دوره ابتدائي . تهران . انتشارات دواوين.
قورچيان ، نادرقلي 1379 ، جزئيات روش هاي تدريس ، تهران . انتشارات دفتر همكاري هاي علمي بين المللي
محبي ، عظيم 1381 ، بازانديشي در ارزشيابي مستمر .
مهر محمدي ، محمود 1379 ، بازانديشي فرآيند ياددهي – يادگيري . تهران . انتشارات مدرسه
نقيب زاده ، ميرعبدالحسين ، فلسفه آموزش و پرورش . تهران . انتشارات طهوري .
يادگار زاده ، غلامرضا ، 1379 ، روش هاي فعال تدريس ، ضرورت ها ، ديدگاه ها و پژوهش ها .
چكيده :
موضوع مورد پژوهش در اين تحقيق بررسي رابطه بين موانع اجراي روشهاي تدريس فعا ل با افت تحصيلي در مدارس ابتدايي شهرستان سبزوار مي باشد كه در اين پژوهش ابتدا به بيان مساله وبعد از آن به اهداف ، سوالات و مشكلات و تنگناها پرداختيم .فرضيات اين تحقيق عبارتند از :
1. بين محتواي نا مناسب كتابهاي درسي و عدم اجراي روشهاي تدريس فعال در كلاس درس رابطه وجود دارد .
2. بين كمبود امكانات آموزشي مناسب و عدم اجراي روشهاي تدريس فعال در كلاس درس رابطه وجود دارد .
3. بين عدم رضايت شغلي معلمان وعدم اجراي روشهاي تدريس فعال در كلاس درس رابطه وجود دارد .
4. بين نظام ارزشيابي از پيشرفت تحصيلي دانش آموزان و عدم اجراي روشهاي تدريس فعال در كلاس درس رابطه وجود دارد .
جامعه آماري كه در اين پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته شامل كليه معلمان مقطع ابتدائي شهرستان سبزوار مي باشد كه تعداد آنها 1698 نفر است كه 784 نفر معلمين مرد و 850 نفر معلمين زن مي باشند و نمونه اين پژوهش 50 نفر از معلمين مقطع ابتدائي هستند . در اين پژوهش از روش توصيفي و مقايسه اي استفاده نموديم و همچنين روش جمع آوري اطلاعات تحقيق روش كتابخانه اي و ميداني است . ابزارهاي جمع آوري اطلاعات عبارتند از ميانگين ، نما ، ميانه ، واريانس ، انحراف استاندارد و ضريب خي 2 . ضريب پايائي اين پژوهش 94 % است كه پايائي به صورت مطلوب است .
فهرست مطالب
فصل اول : كليات پژوهش
بيان 4
اهميت و ضرورت 5
اهداف 6
موضوع 6
فرضيه و 7
مفاهيم و 9
مشكلات و 11
خلاصه فصل 12
فصل دوم : بيشينه تحقيق
انواع رويكردها در فرآيند ياددهي – يادگيري 15
ياددهي – يادگيري با رويكرد غير فعال يا سنتي 15
نقد ياددهي – يادگيري با رويكرد غير فعال يا سنتي 16
ياددهي – يادگيري با رويكرد فعال 17
ويژگي ها و نكات اصلي در ياددهي – يادگيري با رويكرد فعال 20
رابطه تدريس و 22
مباني نظري رابطه تدريس و يادگيري 23
الگوهاي تدريس 24
ارتباط الگوهاي تدريس با برنامه درسي 24
ارائه الگوي عمومي تدريس با رويكرد فعال 25
مراحل الگوي عمومي تدريس با رويكرد فعال 26
نمونه هائي از الگوهاي تدريس فعال 26
الگوي حل 26
پيشينه 30
تحقيقات انجام شده در 31
تحقيقات انجام شده در 34
خلاصه فصل 38
فصل سوم : روش اجراي تحقيق
روش 41
روش تحقيق 41
جامعه 41
نمونه آماري روش نمونه گيري 41
روش تجزيه و تحليل 41
خلاصه فصل 43
فصل چهارم : تجزيه و تحليل يافته هاي پژوهش
ليست فرمول 47
بررسي 48
جدول و 52
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 1 53
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 2 54
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 3 55
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 4 56
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 5 57
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 6 58
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 7 59
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 8 60
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 9 61
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 10 62
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 11 63
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 12 64
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 13 65
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 14 66
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 15 67
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 16 68
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 17 69
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 18 70
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 19 71
جدول و نمودار مربوط به سوال شماره 20 72
نودار 73
خلاصه فصل 74
فصل پنجم : خلاصه و نتيجه گيري
خلاصه فصل 77
خلاصه فصل 78
خلاصه فصل 79
خلاصه فصل 80
پيشنهاد و 81
منابع و 83
ضمائم و پيوست 85
منابع
آرمند ، محمد 1372 ، روش هاي تدريس فعال . رشد معلم ، شماره 2 .
احديان ، محمد 1377 ، مباحث تخصصي در تكنولوژي آموزشي . تهران. انتشارات ققنوس.
اديب نيا ، اسد 1380 ، روش تدريس علوم اجتماعي در دوره ابتدائي . تهران . انتشارات دواوين.
قورچيان ، نادرقلي 1379 ، جزئيات روش هاي تدريس ، تهران . انتشارات دفتر همكاري هاي علمي بين المللي
محبي ، عظيم 1381 ، بازانديشي در ارزشيابي مستمر .
مهر محمدي ، محمود 1379 ، بازانديشي فرآيند ياددهي – يادگيري . تهران . انتشارات مدرسه
نقيب زاده ، ميرعبدالحسين ، فلسفه آموزش و پرورش . تهران . انتشارات طهوري .
يادگار زاده ، غلامرضا ، 1379 ، روش هاي فعال تدريس ، ضرورت ها ، ديدگاه ها و پژوهش ها .
